De sauna, een plek waar je lekker ontspannen kan zitten zweten. Ze zijn tegenwoordig zeer populair. Je ontspant er en ze zeggen dat het ook nog eens gezond is voor je lichaam. Maar is dat wel zo en waarom is naar de sauna gaan goed voor je?
Een stukje geschiedenis

Het woord sauna is afgeleid van het woord ‘savu‘ en is Fins voor rook. En dat zegt gelijk al een heleboel. Het is een ritueel met vuur, warmte en water. De gewoonte van de sauna en het stoombad zijn al eeuwenoud. Al voordat de grieken en Romeinen stoombaden introduceerden in hun badhuizen gebruikten de stammen in Noord Europa al een soort van zweettent, waarin ze een pot met warme stenen zetten. De Finnen zijn deze gewoonte nooit vergeten en hebben in de afgelopen eeuwen hun saunacultuur ontwikkeld naar wat wij nu als de Finse sauna kennen en waarvan vele moderne soorten sauna’s zijn afgeleid.
Verschil tussen sauna en stoombad
In dit artikel kijken we naar de voordelen van een regelmatig bezoek aan de sauna. Maar eerst bespreken we het verschil tussen een sauna en een stoombad. Want wat is een sauna eigenlijk? Een sauna is een cabine, meestal van hout, met banken op verschillende hoogtes, waarop je kan zitten of liggen. In de sauna staat een kachel met warme rotsen of kooltjes, waarop je af en toe een beetje water gooit. Ondanks dat er dan stoom vrijkomt, is er een vrij lage luchtvochtigheid. De sauna kan tot ongeveer 90 graden worden verwarmt.
Een stoombad neem je meestal in wat meer lijkt op een grote douchecabine, met tegels of gladde muren. Dit omdat de luchtvochtigheid in de cabine bijna 100% is. Via buizen wordt er stoom de ruimte ingeblazen en is er ook vaak een etherische olie aan toegevoegd. De temperatuur komt in een stoombad maar tot zo een 50 graden.
Sauna met kachel of met infrarood
Dan is er ook nog het verschil tussen de Finse sauna en de sauna’s met infraroodlampen. In de Finse sauna giet je af en toe water op de hete kooltjes, waardoor stoom ontstaat voor een extra zweetimpuls. Deze stoom verhoogt namelijk kort de temperatuur in de ruimte. Een infraroodsauna heeft een normale luchtvochtigheid en lagere temperaturen voor hetzelfde effect. De warmte wordt gemaakt door infrarood lampen die je huid opwarmen door straling. De ruimte blijft ongeveer 40 graden, waardoor je lichaam makkelijker de warmte kwijt kan en je dus geen extreme afkoeling nodig hebt.
Wat gebeurt er in je lichaam
Het heilzame effect van de sauna komt door de hogere temperaturen en de temperatuurverschillen tijdens en na de sauna. Maar wat gebeurt er dan in je lichaam? Door de warmte in de sauna stijgt je huidtemperatuur en verwijden de bloedvaten zich. Er kan daardoor meer bloed worden rondgepompt, dus je hartslag gaat ook omhoog en ontstaat er een betere bloedcirculatie. Door de warmte ga je ook zweten, een natuurlijke reactie van je lichaam om de huidtemperatuur te verlagen. Tijdens een saunaronde verhoogt je lichaamstemperatuur tot wel 39 graden. Afkoelen is daarom ook belangrijk, omdat je normale temperatuur ongeveer 37 graden is. Dat doe je in de buitenlucht of met een sprong in een koud dompelbadje. Deze schok heeft een effect op een aantal organen. De afwisseling van warm en koud is ook goed voor de huid en bevordert het celvernieuwing.
Waarom naar de sauna?

Zoals je ziet, gebeurt er veel in je lichaam tijdens een saunabezoekje. Naar de sauna gaan is daarom al eeuwen populair. Ten eerste is het al ontspannend, omdat je de telefoon en de drukte van alle dag in de kleedkamer achterlaat. Maar er zijn meer voordelen aan een regelmatig saunabezoek.
Het is ontspannend voor het lichaam. De warmte zorgt voor ontspannen en soepele spieren en gewrichten. De wisselingen in temperaturen maakt je alert maar ook ontspannen. Daarnaast verhoogt het de hoeveelheid serotonine in je bloed, het hormoon dat je stress gevoel verlaagt en waardoor je alles veel zonniger ziet. Dus je geest ontspant met je lichaam mee.
De sauna werkt pijnstillend. Mensen met chronische pijn in de spieren of gewrichten, zoals reuma of artritis, hebben baat bij een wekelijks bezoek aan de sauna. Door de warmte en een betere doorbloeding van het lichaam worden spanningen in spieren en gewrichten verlicht. Ze voelen achteraf minder pijn, stijfheid en vermoeidheid in hun lichaam.
Het verhoogt de weerstand op een natuurlijke manier. Veel mensen die regelmatig naar de sauna gaan hebben minder last van verkoudheid. Dit komt door de reactie van het lichaam op het grote verschil tussen kou en warmte. Het maakt antistoffen en witte bloedcellen aan. De witte bloedcellen zijn de bestrijders van schadelijke bacteriën en virussen in ons lichaam. In de sauna ervaart je lichaam door de temperatuursverhoging naar 39 graden een kunstmatige koorts. Als tegenreactie maakt je lichaam de afweerstoffen om de ziekteverwekkers te kunnen afweren.
Je krijgt een betere doorbloeding. Het stabiliseren van de bloedsomloop en het krijgen van een goede bloedcirculatie helpt bij een aantal belangrijke functies in je lichaam. De afvalstoffen uit de cellen worden sneller afgevoerd, de voedingsstoffen komen in alle uithoeken van je lichaam terecht en je lichaam wordt van meer zuurstof voorzien Zuurstof is belangrijk voor de hersenen en andere organen, waardoor het lichaam en de spijsvertering beter gaat functioneren.
Afvalstoffen worden verwijderd door meer te zweten en door een goede bloedcirculatie. Een rondje sauna kun je dan ook zien als een kleine interne schoonmaak. Door het afvoeren van afvalstoffen voelen je spieren minder stijf, maken de lever en de nieren zich schoon, de poriën van je huid openen zich zodat talg en vuil weg kan. Doordat je tijdens de sauna vooral vocht uit je bloed verliest activeren ook de vochtstromen in je lichaam. Als je bloed vocht tekort komt, haalt dat het uit vet- en spierweefsels. Met als gevolg een betere vochtregulatie in je lichaam en een afvoer van afvalstoffen en melkzuren via je zweet.
Waar helpt een dagje sauna je niet mee
Er zijn een aantal verhalen die de ronde doen over waar de sauna nog meer goed voor zou zijn. Zo zou je van de sauna afvallen. Ondanks dat het je helpt de spijsvertering op gang te brengen is voor afvallen wel meer nodig dan een dagje zweten. Ook als detox na een flink nachtje stappen is de sauna niet aan te raden. Alcohol droogt ook nog eens je lichaam uit, dus je veroorzaakt zelfs extra stress. En met de koude en warme baden activeer je misschien wel je spieren, maar verhoog je je conditie niet.
Een kleine waarschuwing
Ondanks alle voordelen van een sauna zijn er ook redenen om juist niet te gaan. Mensen met een hoge bloeddruk en hartpatiënten raden we aan dit eerst met hun arts te bespreken. Ook mensen met diabetes en vrouwen die zwanger zijn kunnen de sauna beter even laten voor wat het is. Hele jonge kinderen, die hun eigen temperatuur nog niet goed kunnen regelen, mogen niet naar de sauna en als je je op een of ander manier ziek voelt, kun je beter in je warme bedje blijven. De sauna is goed voor je, maar houd je aan de regels, zo behaal je het beste resultaat.
Wil je een sauna voor thuis kopen? Lees onze tips.